Halfeti Gezi Rehberi : Şanlıurfa’nın Karagülü

Gitmeden de gitmiş gibi hissettiğim, sanki bildiğim bir yerdi Halfeti. Defalarca kez gezi programlarında izlediğim, bloglarda okuduğum ve hasretle beklediğim topraklara nihayet ayak bastım. Uzun süre bekleyip kavuşulmuş olmanın hazzıyla ve ayağımın tozuyla hemen başlıyorum Halfeti gezi rehberi yazmaya.

Sanki Güneydoğu’da bir ilçe değil de bir sahil kasabası. Arapapıştı Kanyonu‘ndan sonra gördüğüm en turkuaz sular burada. Bir yanda doğa, bir yanda sulara gömülen bir tarih. Bambaşka bir havası var Halfeti’nin ve ilk dakikadan etkisi altına alıyor insanı.

Güneydoğu bölgesinin ilk cittaslow yani sakin şehir ünvanını taşıyor Halfeti. Tabi bir de onu bu kadar turistik yapan batık şehir olma unvanı da bulunuyor. Ne güzel betimlemiş Halfeti Belediyesi “sulara gömülü bir tarih tanığı” diyerek.

Hadi gelin karagül diyarı Halfeti’nin tarihine biz de tanıklık edelim. Yolu buralara düşecek herkesin işine yarayacak bilgileri Halfeti Gezi Rehberi yazımda detaylı şekilde yazmaya çalışacağım. Keyifli okumalar.

Halfeti Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Halfeti Nerede ?

Halfeti nerede, nereye bağlı sorusunun cevabı bazen karıştırılabiliyor. Gaziantep’e bağlı Rumkale ile oldukça yakın olmasından ve tekne turlarının rotasında her iki bölge de bulunmasından dolayı Gaziantep’te olduğunu sananlar oluyor. Ancak Halfeti Şanlıurfa’nın bir ilçesidir. Şehrin batısında yer alıyor.

• Şanlıurfa-Halfeti arası 111 km.
• Halfeti-Antep arası 100 km.

Halfeti’ye Nasıl Gidilir ?

Şanlıurfa’dan Halfeti’ye bireysel araçla gitmek için D400 karayolu üzerinde Halfeti yönünü takip ederek ulaşabilirsiniz. Toplu taşımayla ise Şanlıurfa otogardan kalkan Şanlıurfa – Halfeti minibüsleri ile gidebilirsiniz.

• Halfeti yol tarifi ve haritadaki konumu için buraya tıklayın.

Halfeti’nin Gizemli Tarihi

Halfeti gezi rehberi yazıma Halfeti’nin tarihi ile devam edelim. 3000 yıllık bir geçmişe sahip olan Halfeti; M.Ö 855 yılında Asur kralı III. Salmanassar tarafından “Şitamrat” ismiyle kurulmuş. Şehir, tarihi boyunca Hitit, Asur, Med, Pers, Makedon, Selevkos ve Partlar medeniyetlerinin idaresinde kalmış.

Yavuz Sultan Selim zamanında Osmanlılara geçen şehir, zamanımızda da kullanılan “Rumkale” Halep Eyaleti’ne bağlanmış. Osmanlı döneminde hudut şehri özelliğini kaybeden yerleşim stratejik önemini kaybetmiş ve nüfusunun 19. yüzyılda 5-10 haneye düşmesiyle yerleşim alanı Fırat’ın karşı sahiline nakledilmiş ve bugünkü Halfeti yerleşimi kurulmuş. 1926 yılına kadar Birecik’e bağlı bir nahiye olan Halfeti, 1954 yılında ilçe haline getirilmiş.

Halfeti Ne Demek ?

Saklı cennet Halfeti adını nereden alıyor diye merak ediyorsanız hemen anlatayım. Acıklı bir hikayeden geliyor Halfeti ismi. Söylenene göre birbirini delicesine seven Halil ve Fatma adında iki gencin kavuşmasına ailelerinin rızası yokmuş. Kavuşamayan Halil ile Fatma el ele tutuşarak kendilerini Fırat’ın azgın sularına bırakmış. Onların anısına o tarihten sonra ilçe Halil ile Fatma’nın kısaltılmış hali olan “Halfeti” adıyla anılıyormuş.

Halfeti Hikayesi

Ülkemizde tarihi ya da doğal güzelliklerin birçoğu ile ilgili hep bir hikaye bir efsane duyarız. Halfeti de bu efsanelerden nasibini fazlasıyla almış. Bir değil iki değil tam 3 farklı hikaye duydum Halfeti ile ilgili. Buraya özgü Halfeti karagülü hepimiz biliyoruz. İşte bu hikayelerden ilki Halfeti siyah gül hikayesi.

Halfeti’de sular altında kalan Ulu Cami’nin Ermeni ustası Asadur’un, Vartuhi adında güzeller güzeli bir kızı varmış. Vartuhi evlerinin bahçesinde Halfeti’nin en güzel kırmızı güllerini yetiştirirmiş. Nehrin karşı kıyısında da güvercin ve keklik yetiştiren, Müslüman bir delikanlı yaşıyormuş. Bu delikanlı, bir gün kaçan güvercinin peşinden koşmuş ve kendini Vartuhi’nin güllerinin bulunduğu Asadur ustanın bahçesinde bulmuş.

Vartuhi ile birbirlerini gördükleri anda aşık olmuş ve buluşmaya başlamışlar. Asadur usta durumu öğrendiğinde bu aşka karşı çıkmış. Kavuşamayacaklarını anlayan iki genç kendilerini Fırat’ın sularına atarak intihar etmişler. İnanışa göre bu iki gencin ölümünden sonra Halfeti’deki tüm kırmızı güller siyaha dönüşmüş.

Bir diğer efsaneye göre Rumkale beyinin Nergis adında bir oğlu varmış. Nergis o kadar yakışıklı bir delikanlıymış ki onu gören tüm kızlar ona âşık olurmuş. Aşklarına karşılık görmeyen kızlar buna dayanamayıp intihar edermiş. Fakat Nergis buna anlam veremezmiş. Bir gün kaleye düşmanlar saldırdığında kale beyi, oğlunu korumak için kalede bulunan su kuyusuna götürmüş.

O anda kuyu suyu o kadar berrakmış ki Nergis suyun aksinde kendini görmüş ve kendine âşık olmuş. Tam suyun aksinde âşık olduğu görüntüye ulaşmak isterken suda boğulmuş ve orada bir çiçek açmış. Ve çiçeğin ismine ‘Nergis’ denmeye başlanmış. Rivayet odur ki, dünyanın hiçbir yerindeki nergisler Halfeti’de koktuğu kadar güzel kokmazmış.

Halfeti Neden Sular Altında Kaldı ?

Halfeti’nin neden sular altında kaldığı en merak edilen konu. 2000 yılına kadar bir tarım bölgesi olan Halfeti’nin büyük bölümü Birecik Barajı’nın açılmasıyla suların altına gömülmüş. Halfeti’deki yerleşimin çoğu suyun 60 metre kadar yükselmesiyle birlikte su altında kalınca Halfeti halkı 17km ötedeki Karaotlak tarafına göç etmiş.

Durum böyle olunca Eski Halfeti ve Yeni Halfeti kavramları ortaya çıkmış. Turizmin gelişmekte olduğu yeni Halfeti bölgesinde konaklama yapılabilecek bir otel, restoranlar ve teknelerin kalktığı iskele bulunuyor. Bana göre bu bölge Halfeti’ye sevinmesi zor bir turizm değeri kazandırıyor.

Ne yalan söyleyeyim Citta Slow unvanına da pek yakışan bir tablo göremedim. Restoranlardan yükselen dumanlar, teknelerden gelen yüksek sesli müzikler bana göre rahatsız edici bir görüntü oluşturuyor Halfeti için. Umarım bölgenin hakkettiği şekilde düzenlemeler getirilir.

Halfeti’de Ne Yenir ?

Halfeti’de ne yenir sorusunun bölgeye özel bir cevabı yok aslında. Yeni yerleşimin bulunduğu bölgede bir çok yüzer restoran bulunuyor. Bu restoranlarda Şanlıurfa’ya özgü yöresel lezzetleri tadabilirsiniz. Acıktığınızda bir çok seçenek sizi bekliyor.

Halfeti’de Ne Yenir ?

• Patlıcan kebabı (balcan kebab)
• Haşhaş kebabı
• Şabut balığı
• Peynir helvası
• Semsek
• Erik Tavası
• Soğanlı kebap
• Dolma eziği

Halfeti Tekne Turu

Tekne turu Halfeti‘nin olmazsa olmazı. Önceden teknelere farklı noktalardan binilebiliyormuş ancak son düzenlemelerle yalnızca Yeni Halfeti bölgesindeki limandan biniliyor. Benim için Halfeti’de geçirdiğim en keyifli dakikalar Fırat nehri üzerindeki tekne turuydu. Çünkü muazzam bir coğrafyada kafamı nereye çevirsem tarihe tanıklık ederek yolculuk yapmak nefesimi kesti.

Tekne turu ile ilgili bilgi vereyim biraz. Saat başı tekneler kalkıyor. Biraz beklemeniz gerekebilir. Orta ve büyük boyutlarda farklı tekneler bulunuyor. Halfeti tekne turu rotası ise normal tura katıldıysanız Kral Kızı Mağarası – Rumkale – Savaşan Köyü – Merziman Çayı şeklinde ilerliyor. Eğer tekne kiralama yaptıysanız özel turlarda Kral Kızı Mağarası – Rumkale – Savaşan köyü – Merziman Çayı – Çekem köyü- Kahtin Köyü – Ehneş Köyü rotası izleniyor. Bu tarihi yerlerde tekneden inip gezme gibi bir durum söz konusu olmuyor. Yalnızca tekneden fotoğraf çekmek için kısa molalar veriliyor.

HALFETİ TEKNE TURU FİYATLARI

Halfeti tekne turu kaç TL ?

Halfeti tekne turu güncel fiyatları şöyle; büyük teknelerle tura çıkacaksanız kişi başı 25 TL ödemeniz gerekiyor. Ama tekne kiralama yapmak isterseniz fiyatlar teknenin büyüklüğüne göre değişiyor. Halfeti özel tekne turu için 250-400 TL arasında bir rakamı gözden çıkarmalısınız.

Halfeti tekne turu kaç saat sürüyor ?
Gideceğiniz rotaya göre değişmekle birlikte tekne turu ortalama 2 saate yakın sürüyor.

Halfeti Gezilecek Yerler

Savaşan Köyü ve Ulu Camii

Burası yüzde sekseni sular altında kalan, diğer yarısında halen insanların yaşadığı eski Halfeti bölümü. Tekne turunda burada mola vereceksiniz ancak tekneden inme şansınız olmayacak. Eğer sokaklarında yürümek daha yakından görmek isterseniz yeni Halfeti bölgesinden Savaşan Köyü’ne geçebilirsiniz.

Halfeti Asma Köprü

Asma Köprü, Halfeti Kaymakamlığı tarafından inşa edilmiş. Fırat Nehri’nin üzerinde yer alan köprü özellikle geceleri ışıklandırmayla oldukça hoş bir görünüme kavuşuyor. Köprünün üzerinde arkanıza eski Halfeti’yi alarak fotoğraf çektirmeyi ihmal etmeyin.

Kantarma Mezrası Hanı

Kantarma Mezrası da Halfeti gezilecek yerler içinde eski Halfeti bölgesinde görebileceğiniz bir yer. “Selçuklu Hanı” olarak biliniyor. Kapalı bir bölümü ve avlusu olan han büyük boyutlu kesme taşlardan oluşuyor.

Halfeti gezi rehberi yazımın sonuna geldik. Gezerken olduğu kadar yazarken de büyük keyif aldım. Şanlıurfa’ya yapacağınız seyahatinizde muhakkak bir gününüzü Halfeti’ye ayırın. Canım Şanlıurfa, canım Halfeti! Seni gördüğüme o kadar sevindim ki. Umarım bir gün yolumuz tekrar kesişir Karagüller Diyarı. 🖤