10 Maddede Drone Kazaları Neden Olur | Dikkat Etmeniz Gerekenler
Dünyada artık bir drone gerçeği var. Hayatımıza drone’lar öyle bir girdi ki artık hiç çıkmayacak gibi. Hal böyle olunca da her yerde drone kullanımı gün geçtikçe artıyor. Tarımda, lojistikte, fotoğrafçılıkta, askeri alanlarda, arama kurtarma faaliyetlerinde drone’lar artık bu alanların vazgeçilmezi oldu. Gelecekte bu kullanım alanları daha da artacak gibi görünüyor. Drone kullanımı arttıkça bu cihazlarla ilgili yaşanan kazalar da daha çok artıyor.
Drone kazalarının bir çok nedeni var. Bu nedenleri yazımda tek tek anlatmaya çalışacağım. Biz de zamanında drone kazası yaptık ve Dji Mavic 2 Pro dronumuz kırıma uğradı. Kaza elbette kötü ama tecrübe kazandık diye kendimizi avutuyoruz.😊Yani kaza konusunda tecrübeli biri olarak deneyimlerimizi en ince ayrıntısına kadar sizlerle paylaşacağız.
Drone uçururken bazı noktalar çok kritik. Her şeye dikkat etmeniz ve uçuş güvenliğinizi sağlamanız lazım. Sonuçta bu cihazlar pahalı cihazlar. Ortalama bir drone artık 20.000 TL’den başlıyor. Kaza olunca da ödediğiniz bu bedel uçup gidebiliyor. Dolayısıyla azami dikkat şart. Yazımda drone kazaları neden olur sorusunun cevabını verdikten sonra kaza olmaması için almanız gereken önlemleri de sıralayacağız.
Drone Kazaları Neden Olur ?
Drone kazalarının bir çok nedeni var. Bunlar arasında bazıları var ki çok dikkat edilmesi gerekenler arasında. Özellikle batarya seviyesi, eğitim alma konusu ve yanlış yerde uçurma kazalara neden olan en büyük sebepler arasında. Drone’ları genel olarak hobi amaçlı alıyoruz ve kutudan çıkardıktan sonra direkt kullanmaya çalışıyoruz. Bu durumda yanlış yapıp kaza ya da kırıma yol açıyor. Hobiler sonra oluyor fobi. Hobiniz zehir olmasın diye yazımdaki hususları iyi kavrayın ve güvenli şekilde dronunuzu uçurun. Şimdi drone kazaları nedenlerine tek tek geçelim. İlk başlık eğitim konusu.
Drone Kazaları Neden Olur ?
- Eğitimsizlik
- Yanlış Yerde Uçurma
- Haritayı Kullanmama
- Aşırı Hız
- Düşük Batarya Kullanımı
- Hava Koşulları
- Yetersiz Uydu ve Sinyal Kirliliği
- Ekipman Sorunları
- Drone Ayarlarını İyi Yapın
- Panik Durumu ve Kontrol Kaybı
Eğitimsizlik
Drone aldık ama uçurmak adın hiç bir şey bilmiyoruz. Oldu mu olmadı tabi ki. Drone uçuracaksanız ilk olarak drone ile ilgili yasal gereklilikleri, hava sahası kısıtlamalarını, lisans gereklilikleri ve uçuş kuralları gibi konuları öğrenmelisiniz. Bu konuda ilk olarak şunu belirteyim. Ağırlığı 500gr ve üstü İHA satanların, alanların, üretenlerin, ithal edenlerin ve uçuranların Sivil Havacılık sistemine kayıt işlemi yapmaları zorunlu. Bu noktada kısa da olsa bir eğitim sürecinden geçip sertifika alıyorsunuz.
Ağırlığı 500 gram altı olan drone’lar için bu kayıt işlemi zorunlu değil ama yine de uçuş eğitimi şart. Drone uçurma eğitimi ile ilgili bir çok firma bu alanda faaliyet gösteriyor. Bunun dışında en güzel kaynaklardan biri Youtube. Çok iyi bir eğitim de alsanız yine kaza yapma ihtimaliniz var. Ama iyi bir eğitimle kaza yapma oranınız çok daha düşük olacaktır.
Uçuş ile ilgili en başta eğitim şart. Drone ile ilgili temel şeyleri iyi öğrenmeniz lazım. Drone kullanma kılavuzunu iyi okuyun. Gerekirse drone uçurma ile ilgili kurslara katılın. Yani direkt drone’u uçurmaya kalkmayın. İyi bir eğitimle kaza yapma oranınız her zaman daha düşük olacaktır.
Yanlış Yerde Uçurma
Drone kazalarının nedenleri arasında yanlış yerde uçurma en büyük nedenler arasında. Drone aldık hadi üstüne eğitim de aldık ama yanlış yerde uçurursak kaza kaçınılmaz oluyor. Yanlış yerde uçurma derken aklınıza belki havaalanları vs geliyordur ama ilk gelmesi gereken yer bence kapalı alanlar.
Kapalı alanda drone uçurursanız kaza kaçınılmaz olur. Drone aldınız, kutuyu açtınız ilk hemen evde uçurayım derseniz sonuç büyük ihtimalle hüsran olacaktır. Şunu net belirteyim ister acemi ister profesyonel olun kapalı alanda drone kesinlikle uçurmayın. Evde drone uçurup drone düşüren çok insana şahit oldum. Duvara çarpmasını geçtim evde bir insanın yüzene drone gelirse hiç iyi olmaz. Yani evde drone kesinlikle uçurmayın.
Bunun dışında drone uçurmamanız gereken bir çok yer var. Ben drone aldım her yerde uçururum fikrinden uzak durun. Bu yerleri aşağıya sıralıyorum. Bu yerlerde hatta buraların yakınında drone kesinlikle uçurmayın.
Drone Uçurmamanız Gereken Yerler
- Evinizde ve diğer kapalı alanlarda,
- Havaalanları ve çevresinde,
- Askeri üsler, hava trafik kontrol bölgeleri, ulusal parklar, devlet binaları veya özel mülkler gibi belirli bölgelerde,
- Kalabalık alanlarda,
- Aşırı rüzgarlı alanda ve sinyal kirliliği olan yerlerde,
- Özel mülklerde,
- Hassas bölgeler, askeri üsler, hükümet binaları, enerji santralleri veya su arıtma tesisleri gibi stratejik yerlerde drone uçurmayın.
Haritayı Kullanmama
Drone eğitimi aldık ve drone uçuruyoruz gayet güzel. Fakat drone uçururken çoğu kişi drone uygulamasında bulunana haritayı kullanmayı unutuyor. Drone gözden kaybolduğunda drone yönünü tespit etmek için uçuş ekranında bulunan haritaya (genelde sol altta oluyor) muhakkak bakmalısınız. Neden derseniz dronu yanınıza getireyim derken iyice uzağa götürme durumunuz olabilir. Bu haritada dronu kaldırdığınız konumu ve dronun yönünü kolayca görüyorsunuz. Drone’u çağırırken yönü kendinize çevirin ve drone sapma olmadan yanınıza gelsin.
Yani uçuş esnasında harita kullanmak drone kazalarını önleme de oldukça etkili. Haritaya muhakkak uçuş esnasında bakın ve dronu yönünü ona göre ayarlayın. Bu durum drone gözden kaybolduğunda panik yapmanızı engelliyor. Bu taktik eğitimlerde bile genel olarak söylenmiyor. Ama siz bilin ve dronu güvenli şekilde kendinize getirin.
Aşırı Hız
Aşırı hız sadece trafik kazaları değil drone kazalarında da oldukça etkin bir durum. Hız her anlamda sıkıntılı bir şey. Bakın standart bir drone uçururken mümkünse hız yapmayın ve dronu sport modda kullanmayın. Sport modda hıza ek olarak sensörler kendini pasife alıyor. Yani bir engel çıktığında drone direkt engele toslayabilir.
Hava açıksa ve hiç bir engel yoksa hız yapılabilir ama buna alışmayın. Sport modda kullandığınızda hem sensörler pasif oluyor hem de batarya daha hızlı tükeniyor. Bir de hız demek panik olmak demek. Dolayısıyla dronu hızlı kullanmayın.
Drone kullanırken hassas olun. Benden size güzel bir tavsiye gelsin. Drone yönlendirme çubuklarını 2 parmakla (baş parmak ve işaret parmağı) kullanın. Tek parmak kontrolsüz uçuşa neden olabiliyor. 2 parmakla hassasiyeti daha güzel verebiliyorsunuz ve daha kontrollü uçuş yapıyorsunuz.
Son olarak hız konusunda ani manevralardan kaçının. Ani manevralarda kaza yapma olasılığı çok daha yüksek. Sonuçta dronu hobi amaçlı alıyoruz dolayısıyla hız çok sağlıklı sonuçlar vermez. Drone uçurmada önemli olan dronu sağlıklı uçurmak ve sağlam şekilde yere indirmektir.
Düşük Batarya Kullanımı
Drone kazalarının en büyük nedenlerinden biri de düşük batarya ile drone uçurmaktır. Hatta biz de dronumuzu bu durumdan dolayı düşürdük. Bakın net söylüyorum batarya seviyesi %30 yada %25 ‘in altına düştüğünde dronu kendinize muhakkak çağırın. Düşük bataryalı drone uçurmak gerçekten çok tehlikeli.
Drone batarya tüketimi noktasında sorun yaşamamak için şarjınız uçuş başında tam olmalı. Ya da drone satın alırken fly more combo paketlerinden satın almalısınız. Bu paketlerde ekstra 2 bataryanızda olduğu için batarya konusunda daha rahat uçuş yapabiliyorsunuz.
Düşük batarya kullanımının en büyük tehlikesi ne biliyor musunuz ? Belli bir seviye sonra drone artık beni indir diyor ve kendi yavaş yavaş inmeye başlıyor. Bu durum ciddi paniğe neden oluyor. Burada size 2 önerim var. Ya dronu uçururken bu seviyeye getirmeyin ya da drone bu seviyeye geldiğinde güvenli bir yere dronu indirin. Tabi deniz üzerinde uçurmuyorsanız !
Düşük bataryada drone kullanımı uçuş performansını, kontrol kaybını ve cihazla iletişim kaybını tetikliyor. Dolayısıyla drone uçuşlarında düşük batarya kullanımı kazalara neden oluyor. Kullanıcılar olarak uçuş öncesi batarya seviyelerini kontrol etmeli ve yeterli şarj ile uçuş yapmalısınız.
Biz dronumuzu Arapapıştı Kanyonu’nda düşürmüştük. Hem düşük batarya hem de panik durumu kaza yapmamıza neden oldu. Bir de burası kanyon olunca güvenli bir yere indirme hem aklımıza gelmedi hem de oldukça zordu. Neyse tecrübe oldu diye kendimizi avutmaya devam.😂
Hava Koşulları
Drone kazalarında hava durumunun önemli bir payı var. Kötü hava koşulları demek drone kazasına gel gel demektir. Bu noktada çözüm basit kötü hava şartlarında drone uçurmayacaksınız.
Kötü hava koşullarının başında rüzgar durumu geliyor. Eğer hava rüzgarlıysa drone stabilizasyon konusunda efor sarf edecek ve batarya kullanımı yüksek olacak. Ayrıca ani hava akımlarında drone bazen direkt düşebiliyor. Bu noktada yapmanız gereken rüzgar hızını kontrol edip uçuşa başlamak olacaktır. Rüzgar hızı için UAV Forecast uygulamasını kullanmanızı tavsiye ederim. Bu uygulama bulunduğunuz konumda rüzgarı kontrol edip drone uçurup uçurmamanız gerektiğini söylüyor.
Bunun dışında hava koşullarında yağış durumu çok önemli. Yağmur, kar veya kar fırtınası gibi yağışlı hava koşulları drone uçuşlarında oldukça riskli. Islak yüzeyler, drone’un elektronik bileşenlerine zarar verebilir ve işlevselliğini etkileyebilir. Ayrıca yağışlı havalarda görüş mesafesi azalacağından yağmurda drone uçurmayın.
Yine drone uçuşunda sıcaklık ve nem de önemli. Sıcaklık ve nem seviyeleri de drone performansını direkt etkileyebiliyor. Özellikle yüksek sıcaklıklarda veya aşırı nemli koşullarda batarya ömrü azalıyor ve drone’un güç çıkışı etkilenebiliyor. Aşırı sıcaklarda drone’a fazla yüklenmemelisiniz.
Not: Drone kazalarında çok büyük bir faktör olan hava durumu, kaza yapmamak için kontrol edilmesi gereken bir durum. Drone uçuşundan önce hava durumunu kesinlikle kontrol edin. Bir de havada çok kuş varsa mümkünse drone uçurmamaya çalışın. Havada kuşlara denk gelirseniz yapmanız gereken dronu direkt yukarıya çıkartmaktır. Aklınızda bulunsun drona kuş denk geldiğinde aşağı değil yukarıya doğru dronu uçurun.
Yetersiz Uydu ve Sinyal Kirliliği
Drone kaldırmadan önce muhakkak uydu sayısına bakmalısınız. Genelde sağ üst köşede olan uydu sayı yeterli seviyeye geldiğinde kalkış yapmalısınız. Hatta eve dönüş noktasını drone güncelledikten sonra kalkış yapmanız daha iyi olur.
Drone’lar akıllı cihazlar ve yön tespit konusu için bir çok uyduya bağlanıyor. Az uydu demek yön noktasında sorun demektir. Yeterli uyduya bağlanılmadığında uçuş stabilitesini sağlamamak ve konumunu hassas bir şekilde belirleyememek sorunları baş gösteriyor. Yine uydu yetersizliği durumunda GPS bağlantısı zayıflar veya kesilir bu durumda kaza ya da kırıma neden olur.
Drone kalkış yapmadan önce muhakkak yeterli uyduya bağlanmasını sağlayın. Uydu sembolü yeşil oldu mu uçuşa başlayabilirsiniz. Telefonun çekip çekmemesi bu noktada önemli değil. Ayrıca RTH (Return to Home) işlevinin kendini güncellemesini bekleyin ve uçuşa öyle başlayın.
Ekipman Sorunları
Drone’un yan parçalarında çıkan sorunlar drone kazalarının bir diğer nedeni. Drone kazalarının olmaması için bu parçaların her birinin iyi bir şekilde kontrol edilmesi gerekiyor. Peki uçuş öncesi hangi ekipmanı ya da parçayı kontrol etmeliyiz.
Drone kazası yaşamamak için kontrol edilmesi gereken en önemli parçalar pervaneler, batarya, sensör ve kameradır. Bunları iyi bir şekilde kontrol ettiğinizde uçuşta parça açısından sorun yaşamazsınız. İkinci olarak drone için parça alacaksanız kalitesiz parçalar almayın. Her zaman tercihinizi orijinal parçadan yana kullanın.
Pervanelerde herhangi bir hasar olmamasına dikkat edin. Bataryanın cihaza tam oturup oturmaması çok önemli. Sensörlerin temiz olması hassas bir konu. Drone bakım noktasında yazdığım yazıya muhakkak göz atın. Drone Bakımı Nasıl Yapılır | 8 Adımda Drone Temizliği
Bu parçaların kontrolü sonrası daha güvenli uçuşlar için pervane koruyucu almanızı tavsiye ederim. Ayrıca çarpışma önleyici sensörlerden de satın alabilirsiniz. Tüm bunları yaparak ekipman açısından drone kazalarını büyük ölçüde önleyebilirsiniz.
Drone Ayarlarını İyi Yapın
Drone kazalarının nedenlerinden biri de cihazın bazı ayarlarının yapılmaması. Ayarsız cihaz dengesiz bir mekanizma gibidir. Bu cihazlara bebek gibi davranmalısınız ve ayarına, bakımına dikkat etmelisiniz.
Drone kalibrasyon ayarları drone’un doğru ve stabil bir şekilde uçmasını sağlamak için yapılması gereken ayarlamadır. Bu ayarlamalar genellikle drone’un hassasiyetini, eğimini ve manyetik alanını kalibre etmek için yapılıyor. Kalibrasyon işlemi, drone’ların kullanım kılavuzunda detaylı olarak açıklanıyor.
Yapmanız Gereneken Drone Ayarları
- Gimbal Kalibrasyonu
- Güvenli Uçuş Ayarları
- Sensör Ayarları
- Kumanda Kalibrasyonu
- Pusula Kalibrasyonu
- IMU Kalibrasyonu
Yukarıdaki tüm ayarları en ince ayrıntısına kadar yapmalısınız. Özellikle güvenli uçuş ayarları kaza noktasında çok önem arz ediyor. Tüm bu ayarları hassas şekilde yapın. Bir de drone’un uçuş modları var. Normal, cinematik ve sport modlar. Hassas uçuşlar için daha yavaş uçuş sağlayan cinematik uçuş her zaman daha iyidir. Sport mod yukarıda bahsettiğim gibi tehlikeli bilginiz olsun.
Panik Durumu ve Kontrol Kaybı
Panik yapmayın ! Ne olursa olsun panik yapmayın. Ekrana ve haritayı iyi bakın. Drone kazalarının en önemli nedenlerinden biri olan panikten ne kadar uzak durursanız dronunuza sağlam şekilde ulaşırsınız.
Drone kazalarında panik yapmak emin olun durumu daha da kötüleştirecek ve güvenlik risklerini artıracaktır. Sıkıntılı durumlarda ilk ve en önemli adım sakin kalmaktır. Panik yapmak düşünce ve karar verme yeteneğinizi olumsuz etkiler. Kontrolü kaybetme ve hatalı müdahalelerde bulunma riskini artırır. Bu nedenle ne olursa olsun sakin kalın.
Sıkıntılı durumlarda acil durum prosedürlerini bilmeniz önemli. Örneğin düşük pil seviyesi, sinyal kaybı veya beklenmedik bir durumda ne yapmanız gerektiğini bilmeniz hızlı ve etkili bir tepki vermenizi sağlar. Acil durum prosedürlerini önceden belirleyin ve gerektiğinde onlara uygun şekilde hareket edin. Hatta bu konuda prova yapın.
Drone kazaları kaçınılmaz olabilir ancak panik yapmaktansa sakin ve kontrollü bir şekilde tepki vermek riskleri azaltabilir ve dronu kurtarmanızı sağlayabilir. Biz dronu düşürdüğümüz yerde panik yapmasaydık emin olun dronumuzu kurtarabilirdik.
Drone Kazası Yapmamak İçin Alınması Gereken Önlemler
Drone kazaları neden olur tek tek açıkladım. Yazımın içinde bazı kazalara karşı bazı önlemleri söylesem de yine toplu olarak kazalardan kaçınmak için almanız gereken tedbirleri buraya ayrı bir şekilde yazmak istedim. Bunları yapın ve sorunsuz şekilde dronunuzu kullanın. İnanın kaza yaptığınızda içiniz çok acıyor. Yaşadık biliyorum. Bizim dilimiz yandı sizin yanmasın.😊
Drone Kazası Yapmamak İçin Alınması Gereken Önlemler
- İyi bir uçuş eğitimi alın.
- Kapalı alanlarda ve uçuşa yasak bölgelerde drone uçurmayın.
- Aşırı hız ve manevralardan uzak durun.
- Drone parçalarını uçuş öncesi kontrol edin.
- Hava koşullarını kontrol edin ve riskli hava şartlarında drone uçurmayın.
- Drone’unuzun düzenli olarak bakımını yapın.
- Uçuş sırasında haritayı ve ekranı iyi kontrol edin.
- Düşük batarya ile asla uçuş yapmayın.
- Uydu sayısı ve RTH olumlu olmadan kalkış yapmayın.
- Drone’un güvenli uçuş başta olmak üzere kalibrasyon ayarlarını yapın.
- Ne olursa olsun panik yapmayın.
Drone Kazası Oldu Ne Yapmalısınız ?
Tüm tedbirleri aldınız ama olan oldu ve kaza ya da kırıma uğradınız. Peki ne yapmalısınız ? Bu konuda da yine her zaman ki gibi panik yapmamalısınız ve hemen düşen dronunuzu bir şekilde bulmalısınız. Dronu yakınınıza düştüyse sorun yok fakat gözle göremediğiniz bir yere düştüyse drone uygulamasından “dronumu bul” kısmından dronu arayıp bulmalısınız. Biz kanyona düşen dronumuzu yakın bir köyde yaşayan çoban sayesinde bulmuştuk.😊
Drone bulduktan sonra yapmanız gereken parça ve hasar kontrolü yapmak olacak. Özellikle kamera ve gimbal en önemli parçalar. Sonrasında pervaneler, gövde ve sensörleri kontrol etmelisiniz. Aşırı hasar görmüş veya kullanılamayacak durumda olan bir drone’a müdahale etmemelisiniz.
Kaza demek son demek değil. Bu noktada yaşadığımız kaza sonrası bize çok yardımcı olan Rahman’a ulaşmanız yeterli olacak. Kendisi tamir konusunda çok başarılı. Tüm süreci şeffaf şekilde yönetiyor ve size bilgi veriyor. Drone kazalarında yukarıda saydığımı maddeler kadar teknik servis de çok önemli. İyi bir servis emin olun dronunuzu hayata kavuşturabilir. Rahman ve firmasının bilgilerini aşağıya bırakıyorum. Kaza sonrası muhakkak teması geçin.
DJI Elektronik Teknik Servis İletişim Bilgileri
- Firma Adı: Dji Elektronik Teknik Servis
- Adres: Hoca Paşa, Ankara Cd. Dede Han/NO-40, K-4, 34110 Fatih/İstanbul
- Website: https://www.djiservisi.com/
Drone Kazaları Sıkça Sorulan Sorular
Drone rüzgarda uçar mı?
Drone’ların rüzgarlı havalarda uçabilme kabiliyeti, drone modeline ve rüzgar koşullarına bağlı. Genel olarak, drone’lar belirli bir rüzgar hızı ve şiddetiyle sınırlıdır ve aşırı rüzgarlı koşullarda uçmak riskli olabilir. Drone’ların genellikle uçabileceği maksimum rüzgar hızı, drone modelinin üreticisi tarafından belirtilir. Ortalama 30 km hızdan fazla esen rüzgarda drone uçurulmaması tavsiye edilir.
Drone internetsiz çalışır mı?
Genellikle drone’lar uçuş esnasında internet bağlantısına ihtiyaç duymazlar. Drone’lar, uçuş kontrolünü sağlamak için kendi özel frekans bantlarını kullanır ve genellikle bir uzaktan kumanda cihazı aracılığıyla yönetilir. Bu nedenle, drone’un uçuş yapabilmesi için internet erişimine ihtiyaç duymazsınız.
Drone yağmurlu havada uçar mı?
Drone’ların yağmurlu havalarda uçabilme kabiliyeti, drone modeline ve özelliklerine bağlıdır. Bazı drone modelleri suya ve nemli ortamlara dayanıklı olarak tasarlanmış olabilirken, diğerleri ise suya karşı hassas olabilir. Fakat genel olarak hobi amaçlı drone’lar suya karşı dayanıklı olmadığından yağmurlu havalarda uçurulmamalıdır.